Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008

...ΚΑΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ


Αδέλφια καλημέρα,

Πάνε σχεδόν δύο εβδομάδες από τότε που πρωτόγραψα ποστ με αθλητικό περιεχόμενο. Σήμερα λέω να κλείσω τον κύκλο αυτών των ποστ γράφοντας όχι για ιστορία κάποιου ευρωπαϊκού ντέρμπυ αλλά για την ιστορία ενός ΗΡΩΑ, του Νίκου Γόδα.

Σε πολλούς το όνομα του Νίκου Γόδα είναι άγνωστο. Ο Νίκος Γόδας συγκαταλέγεται στους χιλιάδες ήρωες της Εθνικής Αντίστασης που έλαβε χώρα στην Ελλάδα κατά την διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, αυτό όμως το οποίο και τον διαφοροποιεί είναι η μεγάλη του αγάπη για το ποδόσφαιρο και τον Ολυμπιακό. Πρώτη φορά διάβασα γι’ αυτόν στο βιβλίο του Νίκου Μπογιόπουλου και του Δημήτρη Μηλάκα «Μια θρησκεία χωρίς άπιστους. Ποδόσφαιρο.» εκδόσεις Λιβάνη.

Ο Γόδας γεννήθηκε το 1921 στο Αϊβαλί και η μικρασιατική καταστροφή τον «έστειλε» μαζί με την οικογένεια του πρώτα στην Μυτιλήνη, μετά στην Κρήτη και τελικά στην Κοκκινιά όπου και ρίζωσαν. Ο Νίκος όπως και όλοι του οι συνομήλικοι αναζητούσε μέσα από το παιχνίδι του με την μπάλα μικρές χαρές που θα τον έκαναν έστω και για λίγο να ξεχάσει την δύσκολη καθημερινότητα που αντιμετώπιζε. Αν και μικρός το ταλέντο του φάνηκε αμέσως και ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο με μια τοπική ομάδα της Κοκκινιάς. Μερικά χρόνια πριν το πόλεμο στο ισόγειο του πατρικού του ανοίγει μια ταβέρνα, «τα αραπάκια» . Η επιτυχία του (και) στην επιχείρηση του είναι τόσο μεγάλη που όλοι οι «αστέρες» της εποχής περνάνε από «τα αραπάκια» για να πουν μερικά τραγούδια.
Εν μέσω του πολέμου ο Γόδας παίρνει μεταγραφή για τον Ολυμπιακό, όπου και ήταν η μεγάλη του αγάπη, ταυτόχρονα όμως περνάει και στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του 5ου επίλεκτου λόχου του ΕΛΑΣ στην Κοκκινιά και δίνει το παρόν σε όλους τους αγώνες για τη λευτεριά και την κοινωνική αλλαγή.

Το 1942 είναι πλέον βασικός μεσοεπιθετικός του Ολυμπιακού και σκοράρει στην νίκη με 4-0 απέναντι στον Εθνικό, ενώ το ίδιο κάνει και κατά του Απόλλωνα. Το Μάιο του 1943 ξεκινά βασικός στην ενδεκάδα του Ολυμπιακού στον τελικό του τουρνουά που διοργανώνει ο Δήμος Πειραιά με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό. Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους είναι πρωταγωνιστής στο τελικό του Κυπέλλου Χριστουγέννων όταν ο Ολυμπιακός κερδίζει τον Παναθηναϊκό με 5-2.

Την ίδια εποχή ο Γόδας είναι πλέον λοχαγός του 5ου επίλεκτου λόχου του ΕΛΑΣ στην Κοκκινιά και λαμβάνει μέρος στις μεγαλύτερες μάχες που γίνονται στον Πειραιά. Πρώτα στην μάχη της Ηλεκτρικής (ΔΕΗ Κερατσινίου σήμερα) και μετά στην μάχη της 7ης Μαρτίου (στην σημερινή οδό Κονδύλη) ο Γόδας δείχνει θάρρος λιονταριού. Τον Δεκέμβρη του 1944 ο εχθρός έχει αλλάξει και ο Γόδας πλέον πολεμά τους Άγγλους στο Νεκροταφείο της Ανάστασης στον Πειραιά. Όπως διηγήθηκε χρόνια μετά ο Σταμάτης Σκούρτης, σύντροφος του Γόδα και ανθυπολοχαγός του «Οι μάχες γίνονταν σώμα με σώμα. Το νεκροταφείο δεν μπορούσαν να το πάρουν με τίποτα. Εκεί μεταξύ αστείου και σοβαρού ο Γόδας του είπε πως είναι «προνομιούχοι» αφού αν θα σκοτωνόντουσαν θα θαβόντουσαν σε κανονικό μνήμα.»

Στις αρχές του 1945 και αμέσως μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας ο Γόδας μαζί με τον λόχο του περιπλανήθηκε στην Βοιωτία και την Λαμία μέχρι και που αρρώστησε από πνευμονία και γύρισε στην Αθήνα. Εκεί η κατάληξη ήταν αναμενόμενη. Τον καρφώνουν. Η «περιήγηση» του στην εξορία μόλις έχει αρχίσει. Φυλακές «Αβέρωφ», Αίγινα, Κέρκυρα. Ο Γόδας μένει στη φυλακή τρία χρόνια, χωρίς να υπογράψει δήλωση μετανοίας για να σωθεί. Ο Σταμάτης Σκούρτης κι ο Σπύρος Ανδρεάδης, και οι δυο μελλοθάνατοι που σώθηκαν ύστερα από παρέμβαση του ΟΗΕ το 1949, είναι κατηγορηματικοί ότι η διοίκηση του Ολυμπιακού δεν ενδιαφέρθηκε να σώσει τον Γόδα (κατά τον Σκούρτη, η ΑΕΚ έσωσε δικούς της αθλητές, ο Ολυμπιακός όχι), κάτι που γράφει στο βιβλίο του «Ώσπου να ξημερώσει» εκδόσεις Κιβωτός.

Όταν μπήκε ο χειμώνας του 48 στην Κέρκυρα, ο Γόδας είχε καταλάβει ότι το τέλος ήταν κοντά. Στις 19 Νοεμβρίου και ημέρα Κυριακή (μπράβο ρε Χριστιανοί) οι φύλακες τον ειδοποίησαν ότι τον ζητούν στη διεύθυνση, ο Γόδας ζητά την ερυθρόλευκη φανέλα και το άσπρο σορτσάκι και παίρνει τον δρόμο για την εκτέλεση, στο νησάκι Λαζαρέτο, μπροστά στο λιμάνι της Κέρκυρας...Οι άλλοι κρατούμενοι, μελλοθάνατοι, ισοβίτες ή με μεγάλες ποινές, στριμώχτηκαν στα σίδερα του κελιού τους κι άρχισαν να φωνάζουν όπως έκαναν σε κάθε εκτέλεση: «Λαέ της Κέρκυρας, πάλι απόψε παίρνουν αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης για εκτέλεση».Η φυλακή μπορεί ν' αντηχούσε απ' τις φωνές, οι φωνές μπορεί να ακούγονταν μέχρι τα σπίτια απέναντι, αλλά σε λίγη ώρα ο Μικρασιάτης Νίκος Γόδας, τριάντα χρονών, βασικός ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού στα χρόνια της Κατοχής, στεκόταν μπροστά στο απόσπασμα φορώντας την ερυθρόλευκη φανέλα.

Στο «Ώσπου να ξημερώσει» η περιγραφή είναι τρομακτική «...ο ήλιος σκάει πίσω απ' τα βουνά και δεν ξέρεις τι είναι πιο κόκκινο, η φανέλλα που φοράει κατάσαρκα ο Νίκος, που οι λευκές λωρίδες της κοκκίνισαν απ' το αίμα, ή ο ήλιος; Η οικογένεια του Νίκου Γόδα μου μετέφερε τα λόγια του σε κάποιο απ' τα γράμματά του σε ανύποπτο χρόνο, αφού η εκτέλεση ανακοινωνόταν πάντα στον μελλοθάνατο το τελευταίο βράδυ: "Θέλω να ζήσετε καλά. Πεθαίνω για την πατρίδα και τα ιδανικά μου. Αν κάνετε γιο, να του δώσετε τ' όνομά μου". Κι ο αδελφός του Δημήτρης ονόμασε την κόρη του Νίκη».

Αδέλφια με την ιστορία του Νίκου Γόδα κλείνει το σύντομο αφιέρωμα στο ποδόσφαιρο. Μετά από αυτά τα ποστ ελπίζω να καταλάβατε γιατί το ποδόσφαιρο όπως θα έλεγε και ο Μπογιόπουλος είναι μια θρησκεία χωρίς άπιστους.


Χαιρετίσματα στο σπίτι Αδέλφια.

20 σχόλια:

Turdus Merula είπε...

...αυτή η συζήτηση,το" ποδόσφαιρο και η αριστερά"εννοώ, τελικά έπρεπενα γίνει...
Φίλε συγχαρητήρια για την αναφορά σου στον Γόδα.

Laplace είπε...

ωραια ιστορια φιλε..
ΑΝΔΡΑΣ..
mz ποιο ποδοσφαιρο κ αριστερα..υπαρχουν πολλων ειδων ιστοριες στο ποδοσφαιρο πχ δεξια κ ποδοσφαιρο,πινοσετ χιλης ματς χιλη -εσσδ,μουσολινι,χιτλερ κ ματς μπουντεσλιγκα..
τι λες τωρα..

Ανώνυμος είπε...

Καλή η σκέψη σου να αναφέρεις τη σχέση πολιτικής και ποδοσφαίρου. Η περίπτωση του Γόδα δείχνει και την ταξικότητα που είχαν κάποτε οι ποδοσφαιρικές ομάδες πριν αλωθούν από το κεφαλαιο.
Αθλητές πολλών ομάδων έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα. Αλλά δεν είναι καθόλου τυχαίο πως η πλειοψηφία τους προέρχεται από τις ομάδες που τότε εξέφραζαν το λαϊκό στοιχείο.
Το βιβλίο των Μηλάκα-Μπογιόπουλου καθώς και το βιβλίο του Γκαλεάνο που αποσπάσματα του αναφέρουν οι 2 στο δικό τους βιβλίο είναι εκπληκτικά βοηθήματα σ' αυτή την κατεύθυνση.

Ανώνυμος είπε...

Πολύ καλό άρθρο σύντροφε...
Γιάννης Χανιά.

A.F.Marx είπε...

«και δεν ξέρεις τι είναι πιο κόκκινο, η φανέλλα που φοράει κατάσαρκα ο Νίκος, που οι λευκές λωρίδες της κοκκίνισαν απ' το αίμα, ή ο ήλιος»
Συναρπαστική ιστορία...
Δυστυχώς η Ιστορία του Ολυμπιακού δεν θα αναφερθεί ποτέ σ' ανθρώπους όπως ο σ. Γόδας. Και δεν είναι μόνο επιλογή των διάφορων "επίσημων"... ιστορικών του Ολυμπιακού (Μπαρμπή και σία). Είμαι σίγουρος ότι είναι επιλογή των διοικήσεων του Ολυμπιακού, από την λήξη του εμφυλίου μέχρι και σήμερα.

Turdus Merula είπε...

lapl@ce,
1ον,εννοούσα την συζήτηση που είχε προγραμματιστεί να γίνει στο Φεστιβάλ Κνε-Οδηγητή...
2ον οσο για το τι "λεω τώρα",ανέτρεξε στίς απόψεις του Otto Rehhagel.Οσον αφορά τη Δεξιά...δεν με αφορά.
Αυτά

ΓΙΑΝΝΗΣ είπε...

Μπράβο ρέ φύλαρχε πού θυμήθηκες έναν Κύριο σάν τόν Νίκο Γόδα, έβαλε καί αυτός τό λιθαράκι του στήν λευτεριά τής πατρίδας από τόν φασιστικό ζυγό, αλλά ήταν μόνος, απελπιστικά μόνος,όπως καί όλοι οί σύντροφοι του γιά τήν ύστερη μάχη κατά τού αγγλικού ζυγού πού ερχόταν από πίσω....καί χάθηκε από τήν έλλειψη τέτοιων προσωπικοτήτων..
Άς έχει ειρήνη όπου είναι καί άς είναι αθάνατος στίς καρδιές μας.

fpboy είπε...

Ωραίος τύπος, λάθος ομάδα, χε,χε.

Run Boy Run είπε...

@ MZ

Ο Γόδας είναι ένας από τους ΠΟΛΛΟΥΣ συντρόφους που ασχολήθηκαν με το ποδόσφαιρο... Ελπίζω η συζήτηση να έγινε και να πήγε καλά.

Run Boy Run είπε...

@ laplace78

Φίλε μου, έχεις δίκιο όταν γράφεις ότι υπήρξε άντρας. Βλέπεις οι πράξεις είναι αυτές που μας κάνουν άντρες.

Σχετικά με τον αγώνα της Χιλής και της ΕΣΣΔ... απλά να σου θυμίσω πως το παιχνίδι στην Χιλή είχε προγραμματιστεί να γίνει λίγους μήνες μετά την Δικτακτορία του Πινοσέτ. Η εμφάνιση της ομάδας της ΕΣΣΔ στο γήπεδο θα ήταν μια έμμεση αναγνώριση της δικτακτορίας και φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα το επέτρεπε ποτέ ο Μπρέσνιεφ.

Run Boy Run είπε...

@ AMETANOHTOΣ

Η είσοδος του κεφαλαίου στο χώρο του αθλητισμού ήταν κάτι αναπόφευκτο. Η απόψη μου είναι ότι μόνο το μοντέλο (αθλητισμού) της Κούβας μπορεί να δουλέψει...

Run Boy Run είπε...

@ ΑΝΩΝΥΜΟΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΝΙΑ)

Σε ευχαριστώ αδελφέ...

Run Boy Run είπε...

Α.F.Marx

Δυστυχώς ούτε και η ιστορία των άλλων ομάδων έχει αφιερώσει έστω και μια παράγραφο σε αθλητές ήρωες...

Run Boy Run είπε...

@ ΓΙΑΝΝΗΣ

Πως να ξεχάσω τον Γόδα... Αφού ήταν και γειτονάς μας :)

Run Boy Run είπε...

@ fpboy

Έχεις δίκιο... έπρεπε να μείνει στην Α.Ε. Νικαίας :)

Ανώνυμος είπε...

Γρηγορη ψυχαρα για παντα ΑΕΚΑΡΑ !!! :)

Run Boy Run είπε...

@ alexandros

Το σχολιό σου είναι για τον Γρηγόρη Ψαριανό ; :)

Ανώνυμος είπε...

ε μα ναι συντροφε !!!
ειναι και ο βαλιανατος ΑΕΚτζης ???

Ποντος και Αριστερά είπε...

Μπράβο φίλε για το δημοσίευμα. Νάναι καλά και o A.F.M. που μας έφερε εδώ.

Μια πληροφορία :

Οι πρόσφυγες του '22, όταν έφτασαν στον Πειραιά και δημισούργησαν τις προσφυγικές φαβέλες εντάχθηκαν κυρίως στον Ολυμπιακό. Αντίθετα οι ντόπιοι που είχαν περιχαρακωθεί τότε στις δικές τους συνοικίες υποστήριζαν κυρίως τον Παναθηναϊκό. Αυτή ακριβώς ξ κοινωνική και ταξική διάκριση αποτυπώθηκα και στα συναισθήματα που είχe η μια ομάδα για την άλλη. Έτσι οι "ντόπιοι" Πaναθηναϊκοί μισούσαν και έτρεφαν ρατσιστικά συναισθήματα για τους πρόσφυγες και την ομάδα τους. Δεν άργησε σε λίγο να γίνει και το αντίθετο!

Μόνο όταν δημιουργήθηκε η αμιγής προσφυγική ομάδα της ΑΕΚ έπαψε να υπάρχει η μονοπώληση της προσφυγιας από τον Ολυμπιακό.

Σήμερα έχουν μείνει τα παλιά συναισθήματα μεταξύ των δύο ομάδων, όμως ελάχιστοι γνωρίζουν το πώς αυτά δημιουργήθηκαν.

Και μια παράκληση :

Μπορούμε να το αναδημοσιεύσουμε;

Run Boy Run είπε...

@ πόντος και αριστερά

Καλώς τους... Τιμή μου να είστε εδώ.

Συγνώμη για την καθυστέρηση της απάντησης αλλά έπεσε αρκετη δουλειά :)

Ευχαριστώ και για τα καλά σας λόγια και για την αναδημοσίευση.